Çift Ve Aile Terapisi

Araştırmalar gösteriyor ki; mutlu bir birlikteliğe sahipseniz yaşam doyumunuz artıyor. Diğer taraftan mutsuz bir ilişki içindeyseniz uzun vadede bedeniniz tepki veriyor; kalp rahatsızlığı, mide hastalıkları gibi fizyolojik ve bazı psikolojik rahatsızlıklar ortaya çıkıyor. 

Her ilişki mutlu bir birliktelik ümidiyle başlar ancak zaman içerisinde bazı zorluklarla ve anlaşmazlıklarla karşılaşılabilir. Herkesin parmak izi nasıl birbirinden farklıysa, her ilişkinin de beraberinde getirdiği zorluklar ve anlaşmazlıklar o ilişkiye özgüdür. Çünkü bireylerin içine doğdukları aileleri, çevreleri, başkalarıyla kurdukları ilişkiler ve yaşamları boyu edindikleri deneyimler birbirinden farklıdır. Bu farklılıklar ile bir araya gelen partnerler karşılaştıkları sorunlar karşısında çözümün nerede olduğunu bir türlü keşfedemeyip kendilerini kısır bir döngünün içerisinde bulabilirler. Çoğu zaman gözden kaçırılan nokta, sorunun kimden kaynaklandığından çok o sorunun bir ilişki sorunu olduğunu fark etmektir. “Ortada bir problem var, peki bu probleme ben nasıl katkı sağladım?” sorusunu sormak aslında ilk adımdır. Çiftler bu adımı atladıklarında ilişkilerindeki sorunu ister istemez beslemeye devam ederler.

 Diğer yandan ilişkiler başladıkları gibi devam etmez. Çevremizin, ihtiyaçlarımızın, isteklerimizin ve beklentilerimizin günden güne farklılaşabiliyor olması ilişkinin de hep aynı kalmayacağına işaret eder. Bu noktada sağlıklı bir ilişkinin devamı için partnerler bu değişimi kabul ediyor olmalı ve “Sen değiştin, böyle değildin.” gibi suçlayıcı tavırlar takınmak yerine “İlişkinin ihtiyacına nasıl yanıt verebilirim?” üzerinde durulmalıdır. İlişkide tek tarafın dile getirdiği bir problem, diğeri için sorun değilmiş gibi ifade edilebilir. Ancak bir tarafa göre bir sorun varsa aslında bu, ilişki sisteminin oluşturulamadığına işarettir. 

Çift terapisine ne zaman gidilmeli?

Araştırmalara göre evliliğin ilk 5 yılı boşanmaların en çok görüldüğü dönemdir. Çiftlerin yeni sisteme alışma sürecinde karşılaştığı zorluklar, çözüm yolları aramadan sonlandırma fikriyle yakın olmalarına sebep olabilir. Diğer yandan çift terapisine başvurma nedeni sıklıkla “Boşanmadan önce bir şans verelim istedik.” gibi bir ifadeyle son bir yol gibi görülebilmektedir. Aslında olması gereken son çare olarak görmek yerine, ilişkinin iyiye gitmediğinin fark edildiği ilk anlarda adım atmaktır. Çözüm için kendi yollarının yetersiz olduğunun görülmesiyle bir uzman desteği başvurulacak ilk yer olarak görülmelidir. 

Çift terapisinde çalışılan konular nelerdir?

• İletişim problemleri
• Beklentilerin uyuşmaması
• Aldatma
• Evlilik öncesi ilişki sorunları
• Kök aile kaynaklı problemler
• Çocukla beraber yaşanan değişiklikler
• Cinsel problemler

 

Çift terapisi ne işe yarar? Nasıl yardımcı olur?

Çift terapisi, bireysel terapiden farklı olarak bireyden çok ilişkiye odaklanır. Çift terapisinde amaç;

• Çiftlerin anlaşmazlık yaşadığı konularda sorunlarının kaynağını görmelerini sağlamak
• Sağlıklı bir ilişkinin gerekliliklerini öğrenerek bu doğrultuda neler yapabileceklerine odaklanmak
• Karşılıklı olarak beklentileri doğru bir çerçevede ifade edebilmeyi ve “ben” değil “biz” diyebilmeyi öğrenmek

Prof. Dr. Hürol Fışıloğlu tarafından geliştirilen ve benim de çalışmalarımda kullandığım “İlişki Pusulası” modeli, ilişkilerinin yönünü kaybetmiş çiftlere bir pusula oluşturan etkili bir psikoterapi modelidir. Bu model bir öğretidir, çiftler terapist ile süreçleri sonlandıktan sonra da artık sorunlarını kendi içlerinde nasıl çözeceklerine, yönlerini nasıl bulacaklarına dair bir pusula edinmiş olurlar. Bu modelde ilişkideki sorunları çözmek için, öncelikle sağlıklı bir ilişkide var olması gereken ve çözüm potansiyellerini de artırıcı kaynaklar üzerinde çalışılır. Devamında ise iyi iletişim ve problem çözme becerileri üzerine adım adım ilerlenir.

Çift terapisi ne kadar sürer?

İlişki çalışılırken iki tarafın da istekli olması yol kat edebilmek adına oldukça önemlidir. Çünkü bireysel olarak dile getirilen sorunlar olsa bile nihayetinde iki kişinin inşa ettiği bir ilişki üzerine çalışılır. Sadece çift terapisine geliyor olmakla bile çiftler birbirine “Bu ilişkiyi önemsiyorum.” mesajı vermiş olur. “İlişki pusulası” 4 aşamadan oluşan ve ödevlerle ilerleyen bir süreçtir. Çiftlerin terapiye gelmesi ve ilk seansta terapist-çift arasında karşılıklı olarak çalışmaya karar verilmesiyle ilk aşama tamamlanmış olur. Devamındaki süreçte adım adım ilerlenerek bir değerlendirme aşaması yapılır ve çalışmalar modele göre sürdürülür. Görüşmeler haftalık olarak yapılmaktadır. Tıpkı bireysel terapi sürecinin kişiden kişiye farklılaştığı gibi aynı durum çift terapisi için de geçerlidir. Çiftlerin sürece uyumu seansların ne kadar süreceğinde önemli bir belirleyicidir. 

 

Psikolog Nehir Uludağ